Zabytki Powiatu Kołobrzeskiego

Ślady bytowania ludzkiego archeologia odnajduje w czasach po ustąpieniu ostatniego zlodowacenia bałtyckiego. W miarę upływu czasu rozwijało się tutaj osadnictwo charakterystyczne dla prasłowiańskich plemion kultury łużyckiej epoki brązu i początków żelaza. Plemiona te rozwijały gospodarkę rolniczo-hodowlaną i produkcję rzemieślniczą, utrzymując kontakty z imperium rzymskim. Na podstawie wykopalisk zlokalizowano liczne osady z VI-VII w.n.e. w Bardach, Kędrzynie, Piotrowicach i na Wyspie Solnej na terenie dzisiejszego Kołobrzegu. W IX wieku wzniesiono gród u ujścia Parsęty, któremu władcy Polski wyznaczyli ważną rolę potwierdzoną utworzeniem biskupstwa w 1000 r. Bolesław Chrobry na zjeździe gnieźnieńskim wspólnie z Ottonem III organizowali administrację kościelną, powołując do życia arcybiskupstwo gnieźnieńskie, do którego należało biskupstwo w Kołobrzegu.

Kołobrzeg pojawia się jako główny ośrodek władzy piastowskiej na Pomorzu, równy znaczeniem takim grodom jak Kraków i Wrocław. Podstawą znaczenia gospodarczego Kołobrzegu w owym czasie były, znane nawet w Niemczech, tutejsze saliny. Po śmierci pierwszego biskupa Reinberna brak jest wiadomości o jego następcach. W XII w. Kołobrzeg stał się ośrodkiem administracyjnym zorganizowanym na wzór kasztelanii. Badania archeologiczne oraz zapiski historyczne dowodzą, że pierwsza osada zwana Starym Miastem, która dała początek Kołobrzegowi, znajdowała się na terenie dzisiejszego Budzistowa i zajmowała obszar 25 ha. Od XIV w. Kołobrzeg był członkiem Hanzy. Europejskie kontakty handlowe sięgały od Anglii i Hiszpanii po Ruś Kijowską. W XVIII w. Kołobrzeg staje się ośrodkiem leczniczym (ze względu na kąpiele morskie), a na początku XIX w. uzdrowiskiem. W ciągu stuleci Kołobrzeg był polski, niemiecki, szwedzki. Kompletną zagładę miasta przyniosła II wojna światowa. O zaciekłości walk świadczą liczne groby żołnierzy na Cmentarzu Wojennym w Zieleniewie. Kołobrzeg był zniszczony w 90%, a jego odbudowie były poświęcone specjalne uchwały rządowe w latach 1957-1959.


 

Ważniejsze zabytki w powiecie:

  • bazylika p.w. NMP w Kołobrzegu
  • obrazy gotyckie i barokowe w prezbiterium bazyliki oraz na plebanii rzymsko-katolickiej w Kołobrzegu
  • zabytki bazyliki: ołtarz szafkowy - tryptyk "Ostatnia Wieczerza" (w prezbiterium kolegiaty) wykonany w 1504 roku; brązowy świecznik siedmioramienny; świecznik "Korona Holkenów" (1420 r.); polichromia ścienna "Barwny Filar" (ok. 1400 r.); polichromia ścienna "Panny mądre i niemądre" (XV w); epitafium Pawła Kameke (pocz. XVIII w); płyta nagrobna Pawła Damnitz i Gertrudy Podewils (k. XVI w).; płyta nagrobna Gaspara Kameke (1605 r); świecznik wiszący fundacji Schliffenów
  • ratusz w Kołobrzegu
  • dom przy ulicy Emilii Gierczak w Kołobrzegu tzw. dom Schliffenów
  • baszta zwana Prochową oraz resztka murów obronnych w Kołobrzegu
  • ujęcie źródła solanki (wielobok z belek) przy ul. Źródlanej w Kołobrzegu
  • dwa forty na wschodnich rubieżach miasta - w parku przymorskim, w pobliżu plaży miejskiej - zwane "szaniec kamienny" i "wilczy szaniec"
  • rzeźbiony ołtarz-tryptyk - w kościele filialnym w Charzynie
  • brązowa chrzcielnica, pokryta płaskorzeźbioną dekoracją figuralną, znajdująca się w kościele parafialnym w Dygowie
  • rzeźbiony ołtarz-tryptyk "Św. Anny Samotrzeciej i św. Mikołaja" w kościele parafialnym w Dygowie
  • kaplica św. Jana w Budzistowie
  • kościół parafialny w Sarbii
  • grodzisko wczesnośredniowieczne w Budzistowie, położone na prawym brzegu rzeki Parsęty wraz z całym otaczającym terenem
  • grodzisko wyżynne typu cyplowego w Rościęcinie z wałem poprzecznym i materiałem archeologicznym datowanym na okres wczesnośredniowieczny
  • pozostałość osady w Starym Mieście (Budzistowo) położonej na rozległym płaskowyżu przy wschodnim brzegu Parsęty, z bogatym materiałem archeologicznym datowanym na okres wczesnośredniowieczny
  • pałac w Rymaniu wraz z otoczeniem i wystrojem wnętrza
  • kościół filialny w Rzesznikowie
  • kościół filialny w Dębicy
  • kościół wiejski we Wrzosowie
  • kościół filialny w Czerninie
  • kościół filialny w Kłopotowie
  • spichrz (ryglowy) położony na terenie zabudowań w Kłopotowie
  • dawny park pałacowy we Włościborzu gmina Dygowo, położony w kotlinie morenowej w południowej i południowo-zachodniej części wsi, obok drogi do Piotrowic
  • dawny park pałacowy we Wrzosowie gm. Dygowo, położony przy szosie Białogard-Kołobrzeg, zajmujący 3 ha
  • grodzisko wyżynne, dwuczłonowe w Bardach z czytelnym wałem, warstwą kulturową i materiałem archeologicznym, datującym obiekt na wczesną fazę okresu wczesnośredniowiecznego
  • ślady osady w Bardach z warstwą kulturową, śladami domostw naziemnych i ziemianek. Pochodzący stąd bogaty materiał archeologiczny datowany jest na okres wczesnośredniowieczny
  • cmentarzysko kurhanowe w Bardach składające się z 10 mogił, datowane na okres wczesnośredniowieczny
  • cmentarzysko kurhanowe w Kłopotowie; obiekt datowany jest na okres wczesnośredniowieczny
  • cmentarzysko kurhanowe w Świelubiu złożone z ok. 10 mogił datowanych na okres wczesnośredniowieczny
  • pałac i park pałacowy w Myślinie
  • dwór i park dworski w Robuniu
  • kościół filialny w Rusowie
  • zagroda (chałupa i stodoła) nr 26 przy ul. Bolesława Chrobrego w Ustroniu Morskim
  • kościół filialny w Niemierzu
  • kościół filialny w Unieradzu
  • grodzisko wyżynne, typu cyplowego w Kędrzynie z wklęsłym majdanem, wałem poprzecznym i fosą. Występuje tu warstwa kulturowa z materiałem archeologicznym datowanym na okres wczesnośredniowieczny
  • grodzisko wyżynne, typu cyplowego w Trzyniku z wałem poprzecznym i podwójną linią fos; występuje tu warstwa kulturowa z materiałem archeologicznym datowanym na okres wczesnośredniowieczny i młodszą epokę brązu


Zobacz też:



 

bip logo 150