Commons:Hergebruik van inhoud buiten Wikimedia

From Wikimedia Commons, the free media repository
Jump to navigation Jump to search
Deze pagina in andere talen:

Alemannisch | català | čeština | Deutsch | English | español | eesti | français | italiano | македонски | 日本語 | 한국어 | Nederlands | occitan | português | русский | slovenščina | українська | suomi | 中文(简体)‎ | 中文(繁體)‎ | +/−

Deze pagina biedt informatie voor iedereen die content (tekst, afbeeldingen of andersoortige mediabestanden) van Wikimedia-projecten zoals Wikipedia wil hergebruiken buiten Wikimedia. Met buiten Wikimedia wordt bedoeld in andere media, zoals bijvoorbeeld op een website of op papier. Deze pagina richt zich momenteel voornamelijk op Wikimedia Commons, de centrale mediadatabank voor alle Wikimedia-projecten.

Vrijwel niets op de Wikimedia-websites is eigendom van de Wikimedia Foundation, de beheerder van de projecten. De auteurs van de werken zijn de eigenaar van hun eigen werk. Echter, nagenoeg alle inhoud mag zonder voorafgaande toestemming vrij worden hergebruikt, mits aan de voorwaarden van de bijgevoegde licentie wordt voldaan. Meestal behelzen de voorwaarden niet meer dan dat de oorspronkelijke auteur en licentievorm vermelden. Gebruik in zowel commerciële projecten als niet-commerciële projecten is mogelijk; hieraan zijn geen kosten verbonden.

Hoewel wij ervan uitgaan dat de informatie met betrekking tot auteursrechten en licentie voor ieder bestand correct is, kan de Wikimedia Foundation niet aansprakelijk worden gesteld voor onjuistheden in de informatie over auteursrechten en licentievoorwaarden. Het is uw eigen verantwoordelijkheid om te bepalen of de auteursrechtensituatie in orde is, net zoals u dat zou doen met mediabestanden uit andere bronnen.

Andere beperkingen kunnen van toepassing zijn. Hierbij kan gedacht worden aan merken, octrooien, morele rechten, recht op privacy en andere juridische zaken die losstaan van het auteursrecht en die per rechtsgebied kunnen verschillen. Zo kan een afbeelding waarop een persoon te zien is vrij van auteursrechten zijn, maar kunnen op die afbeelding nog steeds persoonlijkheidsrechten, morele rechten en portretrechten van toepassing zijn. Bekijk goed of de context van het gebruik past bij de afbeelding.


Een versimpeld (Engelstalig) schema van content, licenties en licentieverplichtingen bij hergebruik.

Gebruikte licenties in Wikimedia-projecten

Tekst

Alle tekst in Wikimedia-projecten, met uitzondering van Wikinews, is eigendom van de oorspronkelijke auteurs, maar wordt vrijgegeven onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0-licentie (CC-BY-SA)[1] en de GNU-licentie voor vrije documentatie. Aangezien de oorspronkelijke makers het auteursrecht op hun werk behouden, kunnen zij hun bijdragen ook onder een andere licentie beschikbaar stellen of vrijgeven voor het publieke domein.

Wikinews is vrijgegeven onder de Creative Commons Naamsvermelding 2.5-licentie (CC-BY).[2]

Afbeeldingen

Bijna alle afbeeldingen op Wikimedia Commons vallen onder een of andere vorm van vrije licentie (meestal CC-BY, CC-BY-SA of GFDL) of behoren tot het publiek domein. Zie Commons:Licensing (Engelstalig).

Als u op een afbeelding in een willekeurig project klikt, dan komt u terecht op de informatiepagina van die afbeelding. Daar staat de informatie zoals die verstrekt is door degene die de afbeelding heeft geüpload, zoals de auteursrechtelijke status, de auteursrechthebbende en de licentievoorwaarden.

Fair use-bepaling (niet van toepassing op content op Wikimedia Commons)

Waarschuwing. Sommige content op de Wikimedia-servers is niet onder een vrije licentie beschikbaar. Dit geldt met name voor bepaalde afbeeldingen op de Engelstalige Wikipedia. Veel van deze afbeeldingen vallen onder de fair use-bepalingen van de Amerikaanse auteurswet. Voordat u dergelijke content kunt gebruiken, moet u zich er eerst van vergewissen dat uw beoogde gebruik ervan niet in strijd is met de bepalingen ten aanzien van fair use of fair dealing (of vergelijkbare bepalingen) van de lokaal geldende auteurswet, of u kunt de auteursrechthebbende rechtstreeks om toestemming vragen. Aangezien dit een complex onderdeel van het auteursrecht is, kunt u ook overwegen eerst deskundig juridisch advies in te winnen.

Logo's van de Wikimedia Foundation

Logo's van de Wikimedia Foundation en haar projecten (zoals Wikipedia en Commons) zijn geregistreerde, auteursrechtelijk beschermde handelsmerken van de Wikimedia Foundation. Ze zijn in principe niet beschikbaar voor andersoortig gebruik, hoewel gebruik in de pers en media over Wikimedia expliciet is toegestaan. Zie hiervoor Commons:Press (Engelstalig). Plaatselijke wetgeving omtrent fair use of fair dealing kan binnen uw rechtsgebied eveneens van toepassing zijn. Voor elke andere vorm van gebruik neemt u vooraf contact op met de Foundation.

Hoe te voldoen aan de licentievoorwaarden

Dit gedeelte bevat een samenvatting van de licenties en de voorwaarden die eraan verbonden zijn.

Als een werk (een tekst, afbeelding of ander mediabestand) onder één enkele licentie wordt vrijgegeven, moet aan alle voorwaarden van die licentie worden voldaan. Als een werk onder meer dan één licentie wordt vrijgeven, mogen hergebruikers kiezen welke licentie ze willen gebruiken. Aan alle voorwaarden van de gekozen licentie moet worden voldaan. Behalve bij materiaal dat verondersteld wordt tot het publieke domein te behoren, staat er op de informatiepagina van iedere afbeelding of ander werk een link naar de volledige tekst van de licentie(s). Van sommige licenties is ook een samenvatting beschikbaar.

Lees de volledige tekst van de licenties voor alle juridische details. De Wikimedia Foundation en de auteurs van het materiaal op de Wikimedia-websites geven geen juridisch advies. Als u toch behoefte heeft aan informatie over hoe een licentie in uw specifieke situatie moet worden toegepast, dient u een juridisch deskundige in te schakelen.

Publiek domein

Content waarvan is aangegeven dat die binnen het publieke domein valt (of waarvoor een plaatselijk equivalent geldt, bijv. may be used for any purpose) is materiaal waarvan wordt aangenomen dat hierop geen auteursrecht meer rust, hetzij doordat het oorspronkelijke auteursrecht verlopen is, hetzij doordat het materiaal door de maker(s) expliciet in het publieke domein is geplaatst.

Merk op dat in sommige landen in bepaalde gevallen toch nog onvervreemdbare morele rechten en andere beperkingen van kracht kunnen zijn.

Het komt geregeld voor dat werken uit het publieke domein worden gepubliceerd onder het auteursrecht van de hergebruiker. Dit kan wettelijk toegestaan zijn, maar neemt niet weg dat het oorspronkelijke werk zich dan nog steeds in het publieke domein bevindt. Als u de herkomst van het bestand vermeldt (hoe u eraan gekomen bent en waar het oorspronkelijk vandaan komt) alsook de naam van de maker, kan dit ons helpen wanneer in de toekomst een geschil met een dergelijke hergebruiker mocht ontstaan.

GNU-licenties

GNU-licentie voor vrije documentatie

Voor eenvoudige herverspreiding dient u op de plaats waar u het werk wilt gebruiken de versie op te nemen waar u toegang tot had gekregen (permalink) alsook de complete geschiedenis ervan met vermelding van de naam van de maker of licentiegever, en dient u tevens de GNU-licentie op te nemen (door middel van een link ernaartoe op dezelfde website of, in drukwerk, door de licentie af te drukken). Voldoen aan de voorwaarden is gemakkelijk op websites en in boeken, maar vooralsnog moeilijk in folders, tijdschriften en kranten.

Het staat hergebruikers vrij om afgeleide werken (bewerkingen) van de content te maken en/of deze te kopiëren, verspreiden, in het openbaar te tonen of uit te voeren, zelfs indien dit gebeurt met een commercieel oogmerk. Om te voldoen aan de voorwaarden dient u: (a) uw versie vrij te geven onder de GNU-licentie voor vrije documentatie, (b) alle auteurs of contentmakers te noemen (als u een titelpagina heeft, dan ook ten minste de vijf belangrijkste van hen aldaar) en (c) een complete kopie van de licentie op te nemen. Bij afgeleide werken dient u daarnaast de complete geschiedenis op te nemen.

Hoe u moet bepalen welke vijf auteurs het belangrijkst zijn in het licht van de GNU-licentie kan niet in juridische termen worden aangegeven. We raden u aan hiervoor één vaste methode te gebruiken, zoals het tellen van het aantal bewerkingen, het aantal woorden, het aantal uren dat aan het werk besteed is, of iets van dien aard.

Alle afgeleide werken moeten blijven vallen onder de GNU-licentie voor vrije documentatie.

Wanneer een foto die onder deze licentie is vrijgegeven, wordt gebruikt als onderdeel van een groter werk, hoeft dit grotere werk niet vrijgegeven te worden onder dezelfde licentie om binnen de licentievoorwaarden te vallen. Wij hebben de Free Software Foundation, de opstellers van de licentie, gevraagd om opheldering over hoeveel van bijvoorbeeld een boek meetelt als het "grotere werk" in deze bepalingen. De Foundation antwoordde hierop dat geen enkele synopsis de tekst van de licentie (Engelstalig) kan vervangen en dat de hergebruiker bij twijfel degelijk juridisch advies zou moeten inwinnen. Nu stelt de GNU-licentie: "Wanneer het Document opgenomen is in een complex geheel, is deze licentie niet van toepassing op die andere werken binnen het geheel die zelf geen afgeleide werken van het Document zijn" (onder "Document" wordt hier verstaan enig werk dat onder de licentie is vrijgegeven). Met andere woorden, het grotere werk hoeft niet (altijd) vrijgegeven te worden onder de GNU-licentie voor vrije documentatie.

GNU, GPL en LGPL

De GNU General Public License (GPL) en Lesser General Public License (LGPL) zijn computersoftwarelicenties, die niet vaak voor tekst of media worden gebruikt. Toch valt een klein deel van de content op Wikimedia Commons (zoals iconen of screenshots van computerprogramma's) wel onder deze licenties.

Voor eenvoudig hergebruik van dergelijk materiaal, inclusief gewijzigde versies, dient u: (a) uw versie onder dezelfde licentie vrij te geven en (b) de bronversie mee te leveren, d.w.z. iets dat net zo bewerkbaar is als de versie waarmee u begon (bijv. een afbeeldingsbestand of een .xcf-bestand van GIMP).

Merk op dat de GNU General Public License (GPL) en de GNU-licentie voor vrije documentatie onverenigbaar zijn. Dit houdt in dat content die onder de ene licentie is vrijgegeven niet kan worden gecombineerd binnen één en hetzelfde "werk" met content die onder de andere licentie is vrijgegeven, bijvoorbeeld de broncode van een GPL-computerprogramma ingebed in een verklarende tekst vrijgegeven onder de GNU-licentie voor vrije documentatie. Een GPL-afbeelding op een tekstpagina die op haar beurt onder de GNU-licentie voor vrije documentatie valt, wordt echter meestal beschouwd als een samenstel van twee werken (een verzamelwerk) in plaats van een enkel werk.

Creative Commons

De meeste Creative Commons-licenties zijn geen vrijecontentlicenties en hierdoor niet toegestaan op Wikimedia Commons. De volgende licenties zijn wel toegestaan en kunnen hier dan ook worden gevonden:

CC-BY (Naamsvermelding)

De Creative Commons Attribution License (CC-BY) staat hergebruikers toe afgeleide werken te maken en het werk te kopiëren, verspreiden, in het openbaar te tonen of uit te voeren, zelfs indien dit gebeurt met een commercieel oogmerk.

U dient de naam van de maker of licentieverstrekker bij het werk te vermelden, en wanneer u het werk wilt hergebruiken of verspreiden, dient u de licentievoorwaarden te vermelden of een link ernaartoe te verstrekken. U mag zelf beslissen of u toekomstige afgeleide versies beschikbaar stelt onder de CC-BY.

CC-SA (Gelijk delen)

De Creative Commons Share Alike License (CC-SA) staat hergebruikers toe afgeleide werken te maken en het werk te kopiëren, verspreiden, in het openbaar te tonen of uit te voeren, zelfs indien dit gebeurt met een commercieel oogmerk.

Wanneer u het werk wilt hergebruiken of verspreiden, dient u de licentievoorwaarden te vermelden of een link ernaartoe te verstrekken. U dient uw versie beschikbaar te stellen onder de CC-SA.

CC-BY-SA (Naamsvermelding-Gelijk delen)

De Creative Commons Attribution and ShareAlike License (CC-BY-SA) staat hergebruikers toe afgeleide werken te maken en het werk te kopiëren, verspreiden, in het openbaar te tonen of uit te voeren, zelfs indien dit gebeurt met een commercieel oogmerk.

Wanneer u het werk wilt hergebruiken of verspreiden, dient u de naam van de maker of licentieverstrekker bij het werk te vermelden en dient u tevens de licentievoorwaarden te vermelden of een link ernaartoe te verstrekken. U dient uw versie beschikbaar te stellen onder de CC-BY-SA.

Andere vrijecontentlicenties

Zie Commons:Licentiesjablonen#Copyleft Attitude Licenties (Nederlandstalig) en Commons:Copyright tags#Other free tags (Engelstalig).

Contact opnemen met de uploader of schrijver

Als u content wilt gebruiken onder andere voorwaarden dan die van de licentie, of als u absolute zekerheid wilt verkrijgen over de auteursrechtelijke status van een werk, kan de persoon die het werk op een Wikimedia-server heeft geplaatst u wellicht helpen.

De schrijver van een stuk tekst is de persoon die de bewerking heeft gedaan waarmee het in de tekst werd geplaatst; zie hiervoor het tabblad "geschiedenis" van de desbetreffende pagina. De uploader van een afbeelding of mediabestand is de persoon die het werk op een Wikimedia-server heeft geplaatst. Deze persoon is ofwel de oorspronkelijke maker van het werk, ofwel iemand die vrije content van elders naar hier heeft gehaald. De uploader staat genoemd in de sectie "Bestandsgeschiedenis" van de informatiepagina van de afbeelding.

In sommige gevallen is het mogelijk contact op te nemen met de uploader om meer te weten te komen over de auteursrechtelijke status van een afbeelding. De oorspronkelijke maker van de afbeelding is misschien bereid toestemming te verlenen voor een ruimer gebruik van de betreffende afbeelding. Uploaders hebben soms ook de beschikking over afbeeldingen met een hogere resolutie dan die welke zich op de servers bevinden, vooral wanneer het om hun eigen werk gaat.

De Wikimedia Foundation kan over het algemeen niet helpen gebruikers op te sporen die materiaal hebben bijgedragen. U kunt wel op verschillende manieren zelf proberen hen te bereiken:

  1. Sommigen hebben contactgegevens op hun gebruikerspagina staan, zoals een naam en adres of telefoonnummer.
  2. Sommigen kunnen bereikt worden via e-mail door te klikken op de link "E-mail this user" ("Deze gebruiker e-mailen") onder het kopje "toolbox" ("hulpmiddelen") aan de linkerzijde van hun gebruikerspagina of overlegpagina.
  3. U kunt een bericht achterlaten op hun overlegpagina door te klikken op het tabblad "discussion" ("overleg") bovenaan de gebruikerspagina en vervolgens op het tabblad met het "+"-symbool, dat zich naast het tabblad "edit" ("bewerken") bevindt op de overlegpagina van de gebruiker. Typ uw bericht en klik op "Save page" ("Pagina opslaan"). Uw bericht zal vanaf dat moment voor iedereen zichtbaar zijn.

Hotlinken

Hotlinken vanaf Wikimedia-servers is toegestaan. Het is echter ook bij gehotlinkte bestanden een goede gewoonte de naam van de maker of licentiegever te vermelden, net zoals u dat zou doen bij kopieën op uw eigen server.

Merk wel op dat hotlinks naar miniatuurafbeeldingen (thumbnails) onbetrouwbaar zijn, omdat dergelijke afbeeldingen worden gegenereerd en in de cache opgeslagen. U dient miniatuurafbeeldingen daarom naar uw eigen server te kopiëren.

Merk ook op dat iedereen een gehotlinkte afbeelding zou kunnen wijzigen, vernielen of verwijderen. Op uw eigen server kan dit probleem zich niet voordoen.

Wikimedia staat over het algemeen geen crawlerdiensten toe waarbij iedere keer dat iemand een zoekopdracht op een website uitvoert, die zoekopdracht naar onze website wordt doorverwezen. Externe hergebruikers dienen ofwel de content onderdeel voor onderdeel te kopiëren, ofwel met de Foundation contact op te nemen over een live feed (die tegen betaling kan worden verzorgd).

Eigen MediaWiki-installatie

Sinds MediaWiki 1.13.0 kunt u media van Wikimedia Commons direct inbedden in uw eigen, op MediaWiki gebaseerde wiki.

MediaWiki 1.13.0-1.15.x

Voeg de volgende regels toe aan de localSettings.php van uw installatie:

$wgForeignFileRepos[] = array(
   'class'            => 'ForeignAPIRepo',
   'name'             => 'shared',
   'apibase'          => 'http://commons.wikimedia.org/w/api.php',
   'fetchDescription' => true, // Optioneel
);

Nu kunt u afbeeldingen van Wikimedia Commons direct inbedden zonder die te hoeven kopiëren naar uw eigen server. De pagina File: van de afbeelding zal de volledige bestandsinformatie bij Commons ophalen.

Zie Manual:$wgForeignFileRepos (Engelstalig) voor verdere technische gegevens over de implementatie.

MediaWiki 1.16.x of hoger

Voeg de volgende regel toe aan de localSettings.php van uw installatie:

$wgUseInstantCommons = true;

Nu kunt u afbeeldingen van Wikimedia Commons direct inbedden zonder die te hoeven kopiëren naar uw eigen server. De pagina File: van de afbeelding zal de volledige bestandsinformatie bij Commons ophalen.

Zie Manual:$wgForeignFileRepos (Engelstalig) voor verdere technische gegevens over de implementatie.

Feedback na gebruik

Noten

  1. Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0
  2. Creative Commons Naamsvermelding 2.5